Zarządzanie odpływem wód deszczowych w obszarach zurbanizowanych w celu przeciwdziałania ekstremalnym zjawiskom hydroklimatycznym (Springiness)
NCBiR, WATER4ALL, 2024-2026
Projekt SPRINGINESS przyczyni się do usprawnienia i ułatwienia zastosowania błękitno-zielonej infrastruktury (z ang. blue-green infrastructure BGI) do zarządzania ekstremalnymi zjawiskami hydroklimatycznymi w mieście oraz do ponownego wykorzystania wód deszczowych jako bezpiecznego źródła wody. Projekt dostarczy kluczowej wiedzy specjalistycznej niezbędnej do projektowania i wdrażania BGI (jeśli konieczne, uzupełnionej o oczyszczanie fizykochemiczne), hydraulicznego odciążenia sieci kanalizacji ogólnospławnej i deszczowej, ograniczenia zanieczyszczenia środowiska oraz zwiększenia ponownego wykorzystania wody na obszarach miejskich. Celem projektu jest opracowanie narzędzi do zarządzania retencją i ponownym wykorzystaniem wód opadowych na kampusie uniwersyteckim jako przykładowym obszarze wdrożeń BGI, tak by zminimalizować negatywne skutki zmiany klimatu w przestrzeni miejskiej.
Celem głównym projektu jest opracowanie narzędzi do zarządzania retencją i ponownym wykorzystaniem wód opadowych na kampusie uniwersyteckim jako przykładowym obszarze wdrożeń BGI, tak by zminimalizować niestabilność zasobów wody w przestrzeni miejskiej związaną ze zmianami klimatycznymi.
Celem Uniwersytetu Łódzkiego (WP3 wniosku europejskiego) jest ocena efektywności dwóch systemów BGI (kampus Uniwersytetu Łódzkiego w Łodzi w Polsce i kampus Czeskiego Uniwersytetu Przyrodniczego w Pradze w Czechach) w oczyszczaniu wód opadowych z zanieczyszczeń wskaźnikowych, charakterystycznych dla ekosystemu miejskiego, pod kątem maksymalizacji ponownego wykorzystania tych wód i łagodzenia niestabilności zasobów wodnych w przestrzeni miejskiej.
W ramach realizacji projektu partner polski (Uniwersytet Łódzki) wykorzysta dane dotyczące składu chemicznego wód opadowych uzyskane od partnera z Czech (WP1), wyniki oceny ryzyka pozyskane od partnera z Portugalii (WP2) oraz efektywności oczyszczania wód opadowych w już istniejącym BGI na terenie kampusu CZU (dane archiwalne, WP1) do oceny potencjału systemów BGI jako narzędzi do oczyszczania wód opadowych. Wyniki dotyczące rodzaju i zakresu stężeń wybranych zanieczyszczeń wskaźnikowych transportowanych wraz z wodami opadowymi (WP1) będą podstawą planowanych eksperymentów z wykorzystaniem trzech głównych komponentów tj. roślin, mikroorganizmów i materiałów filtrujących, jako narzędzi dla usuwania zanieczyszczeń z wód deszczowych i poprawy jakości lokalnego mikroklimatu (WP3). Zakłada się, że systemy BGI w Polsce i Czechach zostaną utworzone z wykorzystaniem różnych gatunków roślin w celu optymalizacji procesu oczyszczania i ponownego wykorzystania wód deszczowych. Ponadto zastosowane zostaną reaktywne materiały filtrujące jako sorbenty dla wybranych związków wskaźnikowych.
Efektywność wdrożonych systemów BGI monitorowana będzie w oparciu o podejście ekohydrologiczne, zakładające wykorzystanie procesów hydrologicznych do sterowania procesami biologicznymi i odwrotnie oraz podejście WBRSC integrujące rozwiązania skupiające się na: jakości wody (W), różnorodności biologicznej (B), odporność na zmianę klimatu (R), usługi ekosystemowe (S) oraz aspekty kulturowe i edukacyjne (C). Integracja rozwiązań hydrotechnicznych i biologicznych ma na celu maksymalizację procesu oczyszczania wód opadowych i optymalizację funkcjonowania skonstruowanych BGI, umożliwiając miastom adaptację do zmian klimatycznych. Uzyskana baza danych o jakości i ilości wód opadowych (dane pozyskane z WP1 i WP2) oraz efektywności oczyszczania budowanych systemów BGI (WP3) stanie się podstawą do opracowania modelu hydrologicznego zagospodarowania wód opadowych STORM (w ścisłej współpracy z firmą Sieker, WP4).
Planowanymi efektami realizacji projektu będą:
-
Raport z budowy systemu BGI na kampusie Uniwersytetu Łódzkiego (jako D3.1. w WP3) (M12)
-
Raport o jakości wód opadowych na kampusie Uniwersytetu Łódzkiego (jako D3.2. w WP3) (M12)
-
Raport efektywności oczyszczania w systemach BGI (jako D3.3. w WP3) (M30)
-
Polska wersja aplikacji modelu STORM (przy ścisłej współpracy z firmą SIEKER) (jako D3.4. w WP3) (M36)
-
Dwie publikacje naukowe na temat wpływu BGI na oczyszczanie wód opadowych (pierwsza) oraz na temat zachowania się różnych gatunków roślin w warunkach narażenia na zanieczyszczenia wód opadowych (druga) (jako D.3.5. w WP3) (M36)
KONSORCJUM PROJEKTU W UŁ: dr hab., prof UŁ Tomasz Jurczak
Data rozpoczęcia projektu:
01-02-2024
Data zakończenia projektu:
31-01-2026
Słowa kluczowe:
zarządzanie wodą opadową; antropogeniczna zmiana klimatu; wodne związki wskaźnikowe; biotechnologie ekologiczne; rozwiązania oparte na naturze; błękitno-zielona infrastruktura; ekohydrologia
Nr umowy konsorcjum
PO1676/2023
